“Metaverse” มาจากคำว่า “Meta” ซึ่งเป็นคำที่ใช้นำหน้า (Prefix) หมายถึง มากกว่า เหนือกว่า กับคำว่า “Universe” ซึ่งหมายถึงจักรวาล รวมเป็นคำใหม่ที่มีความหมายว่า “จักรวาลที่อยู่เหนือจินตนาการ” โดยคณะกรรมการจัดทำพจนานุกรมศัพท์นิเทศศาสตร์ร่วมสมัย ราชบัณฑิตยสภา มีมติในการประชุมเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2564 ให้บัญญัติคำว่า “Metaverse” ในภาษาไทย เป็นคำว่า “จักรวาลนฤมิต” และเขียนทับศัพท์จากภาษาอังกฤษมาเป็นภาษาไทยว่า “เมตาเวิร์ส”
ภาพจาก Freepix
Metaverse เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีอะไรบ้าง
- AR หรือ Augmented Reality คือ ประสบการณ์การปฏิสัมพันธ์แบบ 3 มิติ ที่ผสมผสานมุมมองของโลกจริงเข้ากับเทคโนโลยีแบบเรียลไทม์ โดยมีอุปกรณ์เป็นตัวกลาง เช่น แว่น AR หรือโทรศัพท์สมาร์ทโฟน หรือ แท็บเล็ต ที่เมื่อผู้ใช้มองโลกผ่านอุปกรณ์เหล่านี้ก็จะเห็นภาพกราฟิกในลักษณะ 3 มิติ จากโลกเสมือนมาปรากฏอยู่ตรงหน้า ตัวอย่างของ AR เช่น เกมยอดฮิตที่ให้ทุกคนมาไล่จับโปเกมอนตามสถานที่ต่าง ๆ ผ่านมือถือ อย่าง Pokémon Go และ ถึงแอปพลิเคชัน IKEA Place ที่ให้ลูกค้าทดลองนำภาพเสมือนของเฟอร์นิเจอร์วางในบ้านประกอบการตัดสินใจก่อนซื้อจริง เป็นต้น
- VR หรือ Virtual Reality เป็นการจำลองสภาพแวดล้อมจริงเข้าไปโลกเสมือนจริง โดยผ่านการรับรู้ด้วยแว่น VR หรือ VR Headset รวมถึงสามารถเคลื่อนที่ไปมา และโต้ตอบได้อย่างเต็มรูปแบบโดยไม่มีภาพของโลกจริงเข้ามาแทรก โดยเมื่อผู้ใช้สวมแว่น VR แล้วก็จะเหมือนหลุดเข้าไปอยู่โลกเสมือนอย่างเต็มตัวด้วยมุมมองแบบ 360 องศา
- MR หรือ Mixed Reality เป็นเทคโนโลยีที่ผสมผสานความเป็นจริงทางกายภาพกับโลกดิจิทัลเข้าไว้ด้วยกัน ซึ่ง Microsoft ได้อธิบายถึง MR ว่าสามารถใช้ประโยชน์จากอุปกรณ์สองประเภทที่แตกต่างกัน ได้แก่ Holographic devices ที่สร้างวัตถุดิจิทัลขึ้นมาและนำมาไว้ในโลกจริง ซึ่งจะทำให้ดูเหมือนกับว่าวัตถุนั้นมีอยู่จริง และอีกประเภทคือ Immersive devices เป็นการปกปิดองค์ประกอบที่อยู่บนโลกทางกายภาพพร้อมแทนที่ด้วยการสร้างสรรค์ทางดิจิทัลซึ่งทั้งสองตัวนั้นใช้เทคโนโลยีที่แตกต่างกัน ทั้งนี้ MR เป็นศาสตร์ที่ต่อยอดจาก AR มาอีกระดับหนึ่ง ผู้ใช้สามารถมีปฏิสัมพันธ์กับวัตถุดิจิทัลได้ราวกับวัตถุมีอยู่จริง
- XR - Extended Reality เป็นการเทคโนโลยี AR VR และ MR เข้าไว้ด้วยกัน ทำให้สามารถเกิดการโต้ตอบ และมีส่วนร่วมมากยิ่งขึ้น ผู้ใช้สามารถจะเชื่อมต่อข้อมูลกับเครือข่ายและมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้คนอื่น ๆ ได้ ซึ่งขณะนี้ XR ยังอยู่ในขั้นตอนพัฒนา
ภาพโดย pikisuperstar จาก Freepik
Metaverse สำคัญอย่างไร
การเข้ามาของ Metaverse เรียกได้ว่าทำให้ชีวิตประจำวันของเราเปลี่ยนไป ทั้งการติดต่อสื่อสาร การทำงาน หรือแม้กระทั่งการโฆษณา หากเรายังเมินเฉย ไม่สนใจ ตัวเราเอง และธุรกิจของเราอาจจะเสียเปรียบได้ในอนาคต อย่างที่ผ่านมา อินเทอร์เน็ต โซเชียลมีเดีย ที่มีผลต่อชีวิตของเราในทุก ๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
ประโยชน์ของ Metaverse
ด้านการแพทย์: สามารถใช้ Metaverse ในการผ่าตัดจากระยะไกล และช่วยในเรื่องการจำลองการฝึกผ่าตัดในโลกเสมือนให้มีความชำนาญมากขึ้น
ด้านการเรียนรู้: หลายคนอาจจะมีโอกาสในการเข้าถึงการศึกษาที่เท่าเทียม และหลากหลายมากยิ่งขึ้น รูปแบบของการศึกษานั้นจะเปลี่ยนไป เช่น การเรียนรู้เรื่องภาษา วัฒนธรรม การเรียน
ด้านการทำงาน: การมาของ Metaverse อาจจะทำให้เกิดวิธีการใหม่ ๆ ทั้งในด้านการทำงาน บริการ ตำแหน่งงาน ที่จะทำให้การปฏิสัมพันธ์กันตอนทำงานเหมือนจริงกันมากขึ้น
ด้านการใช้ชีวิต: ในอนาคตมนุษย์เราที่ใช้ชีวิตอยู่ในโลกเสมือน ได้ทำในสิ่งที่อยากทำ เป็นในสิ่งที่อยากจะเป็น เช่น การท่องเที่ยวยังสถานที่ที่ไม่มีโอกาสจะได้ไป
เรียบเรียง:
ธนวัฒน์ นามเมือง ครูผู้ช่วย สถาบัน กศน.ภาคเหนือ
อ้างอิง:
ภาวิณี อุปถานา. (2565, 22 กุมภาพันธ์). 9 เรื่องควรรู้ กับ Metaverse โลกเสมือนแห่งอนาคต. https://www.nectec.or.th/news/news-article/9about-metaverse.html
Kultida Techsauce. (2564, 2 พฤศจิกายน). Metaverse คืออะไร ประกอบด้วยเทคโนโลยีอะไรบ้าง เกี่ยวข้องอย่างไรกับ Cryptocurrency ภายใน 5 นาที.
https://techsauce.co/tech-and-biz/what-is-metaverse
Reality ที่แตกต่างของ AR VR MR และ XR. (2562, 29 สิงหาคม). https://www.keencollective.co.th/blog/ reality-ที่แตกต่างของ-ar-vr-mr-และ-xr/
Techsauce Team. (2564, 11 มีนาคม). AR VR MR XR คืออะไร แตกต่างกันอย่างไร ปูพื้นฐานก่อนเข้าสู่โลก Metaverse. https://techsauce.co/metaverse/what-is-the-difference-ar-vr-mr-xr
