เครื่องดื่มสำหรับผู้สูงอายุ

เครื่องดื่มสำหรับผู้สูงอายุนั้น จำเป็นต้องคำนึงถึงประโยชน์ของเครื่องดื่มนั้น ๆ มากกว่ารสชาติ หรือความชอบของผู้ดื่มเพียงอย่างเดียว หากจำเป็นจะต้องดื่มแต่รสชาติไม่ดี หรือไม่ถูกใจ ก็ทำได้ด้วยการปรับปรุงรสชาติของเครื่องดื่ม แต่ถ้าเครื่องดื่มที่ผู้สูงอายุชอบมีปริมาณน้ำตาลสูงเกินไป ก็ไม่ควรดื่มเช่นกัน

น้ำเปล่า เป็นเครื่องดื่มที่ไม่ให้พลังงาน แต่มีความจำเป็นต่อการนำพาสารอาหารต่าง ๆ ไปยังอวัยวะภายในร่างกาย ช่วยให้ผิวพรรณสดใสและเกิดความสดชื่น น้ำที่ดื่มควรเป็นน้ำสะอาด นอกจากนี้ ไตของผู้สูงอายุมีประสิทธิภาพในการขับถ่ายของเสียน้อยลง การดื่มน้ำมาก ๆ จะช่วยให้มีน้ำผ่านไปที่ไตมากพอที่จะช่วยไตขับถ่ายของเสียได้ง่ายขึ้น ผู้สูงอายุจึงควรดื่มน้ำสะอาด อย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว
 
ภาพโดย : rawpixel.com - www.freepik.com
จาก : https://www.freepik.com/free-photo/side-view-elderly-woman-drinking-water_2458038.htm

  เครื่องดื่มทางเลือกสำหรับผู้สูงอายุ  
  1. น้ำสมุนไพร ก็เป็นอีกเมนูเครื่องดื่มที่เหมาะกับผู้สูงอายุเช่นกัน เพราะมีคุณประโยชน์สารอาหารและสรรพคุณต่างๆ มากมาย ที่จะช่วยบำรุงสุขภาพให้แข็งแรงยิ่งขึ้น ทั้งยังทำให้รู้สึกสดชื่น กระปรี้กระเปร่า
    ภาพโดย : jcomp - www.freepik.com
    จาก https://www.freepik.com/free-photo/honey-lemon-ginger-juice-food-beverage-products-from-ginger-extract-food-nutrition-concept_10400618.htm

  2. น้ำผลไม้คั้นหรือปั่นเป็นน้ำผลไม้ ก็จะได้รสชาติที่ดี แต่ควรคำนึงถึงว่าผู้สูงอายุสามารถรับประทานผลไม้ชนิดนั้นได้หรือไม่ และอาจมีโรคประจำตัวบางโรค ที่ไม่สามารถรับประทานผลไม้บางอย่างได้ ผลไม้ที่แนะนำ เช่น ส้ม ฝรั่ง แตงโม

    ภาพโดย freepik - www.freepik.com
    จาก https://www.freepik.com/free-photo/colorful-fruit-smoothies-composition-wooden-background_4996265.htm

  3. น้ำนมถั่วเหลือง หรือน้ำเต้าหู้ เป็นอีกเครื่องดื่มยอดนิยมสำหรับผู้สูงอายุที่หาซื้อได้ง่าย มีหลายประเภทและมีเครื่องเคียงหลาย ๆ อย่างใส่รวมกัน น้ำนมถั่วเหลือง หรือน้ำเต้าหู้ ไม่ควรใส่น้ำตาลเพราะมีความมันหวานด้วยตัวมันเองอยู่แล้ว และหากกินร้อนๆจะได้รสชาติที่ดีและเอร็ดอร่อย

    ภาพโดย jcomp - www.freepik.com
    จาก: https://www.freepik.com/free-photo/soy-milk-soy-food-beverage-products-food-nutrition-concept_10400248.htm

  4. นมพร่องมันเนย ผู้สูงอายุก็ต้องการโปรตีนเพื่อบำรุงกระดูกและฟัน จึงควรเลือกดื่มนมพร่องมันเนย เนื่องจากมีปริมาณไขมันที่น้อย และไม่มีรสชาติปรุงแต่ง เพราะหากดื่มนมรสหวาน หรือนมที่มีการปรุงแต่งรสชาติจะทำให้ได้รับน้ำตาลส่วนเกินเข้าไปมาก อาจทำให้มีความเสี่ยงต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ดี ฟันผุง่าย และเสี่ยงต่อน้ำหนักเพิ่มหรืออ้วนขึ้นได้
    หากดื่มนมแล้วมีอาการปวดท้องหรือท้องเสีย ให้หยุดดื่มก่อนเพื่อหาสาเหตุของการเกิดอาการก่อน ถ้าสาเหตุนั้นเกิดจากร่างกายไม่มีน้ำย่อย เพื่อมาย่อยน้ำตาลแลกโตสในน้ำนม เมื่อดื่มนมเข้าไปส่งผลให้เกิดการสร้างกรดและแก๊สโดยจุลินทรีย์ในลำไส้ ทำให้มีอาการแน่นท้อง ท้องเดิน ท้องเสียได้ วิธีการแก้คือดื่มนมครั้งละน้อยๆ หรือดื่มนมหลังอาหาร เลือกผลิตภัณฑ์นมที่ลดน้ำตาลแลคโตสหรือปราศจากน้ำตาลแลคโตส 

    ภาพโดย freepik - www.freepik.com
    จาก: https://www.freepik.com/free-photo/bottles-milk-mozzarella-burlap-fabric_5101811.htm
  เครื่องดื่มที่ควรหลีกเลี่ยงสำหรับผู้สูงอายุ  
  1. ชา กาแฟ หลายคนอาจมองว่ากาแฟเป็นเครื่องดื่มที่ไม่จำเป็นสักเท่าไร เพราะการดื่มกาแฟมากเกินไปอาจส่งผลกระทบต่อการนอนหลับได้ หากดื่มในปริมาณที่เหมาะสม กาแฟนั้นมีประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อผู้สูงอายุ กาแฟช่วยป้องกันโรคความจำเสื่อม กลิ่นกาแฟช่วยให้ผ่อนคลาย แต่ต้องระวังท้องผูก ผู้สูงอายุบางคนมีอาการท้องผูก หรือนอนไม่หลับจากการดื่มน้ำชาหรือกาแฟ ลูกหลานหรือตัวผู้สูงอายุเอง ควรจะสังเกตอาการหลังจากดื่มชาหรือกาแฟด้วยควรหลีกเลี่ยงการบริโภคหาก 

    ภาพโดย KamranAydinov - www.freepik.com
    จาก https://www.freepik.com/free-photo/coffee-latte-side-view_8275219.htm

  2. น้ำอัดลม มักทำให้เกิดแก๊สในกระเพาะอาหาร เกิดมีอาการอึดอัดเกิดความไม่สบายหลังดื่ม จึงควรหลีกเลี่ยง ในกรณีที่ไม่มีอาการดังกล่าวก็สามารถดื่มได้ แต่ไม่ควรดื่มมากหรือบ่อยครั้งเกินไป เพราะเครื่องดื่มชนิดนี้ให้น้ำตาลเพียงอย่างเดียว ทำให้อิ่มรับประทานอาหารได้น้อยลง และทำให้อ้วนได้หากดื่มในปริมาณมากและดื่มทุกวัน

    ภาพโดย : rawpixel.com - www.freepik.com
    จาก : https://www.freepik.com/free-photo/colorful-soda-drinks-macro-shot_3012184.htm

  3. เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์ในเครื่องดื่มเหล่านี้สามารถทำร้ายตับได้ และเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการขาดสารอาหาร วิตามินและเกลือแร่ได้ แต่การดื่มเพียงเล็กน้อยก่อนอาหารก็สามารถช่วยให้เจริญอาหารได้ 
ภาพโดย : jcomp - www.freepik.com
จาก : https://www.freepik.com/free-photo/glass-bottles-beer-with-glass-ice-dark-background_4334665.htm


เรียบเรียง :
ประทุม โพธิ์งาม ครูชำนาญการพิเศษ
กลุ่มวิชาการ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาลำปาง


อ้างอิง :
มูลนิธิหัวใจแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์. (2561, 29 มกราคม). เลือกดื่มนมอย่างไรในวัยผู้ใหญ่เพื่อหัวใจที่แข็งแรง. สืบค้นจาก http://www.thaiheartfound.org/category/details/food/358

ศิริพร อริยพุทธรัตน์. (2562, 10 กันยายน). สูงวัย สุขภาพดี ด้วย 5 เครื่องดื่ม. สืบค้นจาก https://www.thebangkokinsight.com/205175/

โรงพยาบาลเปาโล. (2563, 10 เมษายน). เครื่องดื่มอะไรเหมาะกับผู้สูงอายุ. สืบค้นจาก https://www.paolohospital.com/th-TH/phahol/Article/Details/บทความ-ผู้สูงอายุ/เครื่องดื่มที่เหมาะกับผู้สูงอายุ/